هفته اول حاملگی:
شما تصمیم گرفته‌اید مادر شوید و خودتان را برای یک سفر طولانی و 9 ماهه مهیا می‌کنید. خوب است بدانید زمانی که نطفه بسته میشود شما از آن آگاه نیستید تا زمانی که قاعدگی ماه بعد اتفاق نمی‌افتد و با یک تست حاملگی خبر خوش بارداری‌تان را می‌شنوید. زمانی که می‌فهمید حامله‌اید در اصل شما در هفته 4 یا 5 بارداری قرار دارید اما بهتر است درباره این سفر 9 ماهه از همان ابتدا اطلاعاتی داشته باشید. نگران نباشید! ما تا پایان سفر با شما هستیم و همراهی‌تان می‌کنیم. عمده‌ترین مسئله‌ای که باید در نظر داشته باشید مراقبت از خود و خودداری از انجام فعالیت‌هایی است که احتمال می‌دهید در صورت بارداری جنین را در خطر قرار دهد.
باردار هستم یا نه؟!
در اصل شما هنوز حامله نیستید. برای محاسبه بارداری معمولا متخصصان روز اول آخرین روز قاعدگی را در نظر می‌گیرند. به همین دلیل بارداری بین 40 تا 42 هفته است. زمان زایمان شما از اولین روز آخرین دوره قاعدگیتان محاسبه میشود. لقاح در زمان تخمک گذاری برای خانمی که چرخه قاعدگی طبیعی و 28 روزه دارد در دومین هفته اتفاق می‌افتد. در طول 40 هفته جنین شما از یک دانه کوچک به اندازه یک هندوانه رشد خواهد کرد.
وضعیت جنین در هفته اول بارداری
جنین؟ کدام جنین؟ این مفهوم سخت در ذهن جا می‌افتد حتی اگر شما به طور تکنیکی در هفته اول بارداری باشید انتظار ندارید جنینی در درون رحمتان داشته باشید. حتی هنوز هیچ رابطه جنسی اتفاق نیفتاده است چون شما در اصل در دوران قاعدگیتان هستید. تازه بعد از هفته یکم از روند بارداری قرار است تخمک از تخمدان آزاد شده و از طریق لوله‌هایی به نام فالوپ به سمت رحم حرکت کند و درون لوله فالوپ توسط اسپرم بارور شده و تشکیل سلول تخم را بدهد.
قد جنین: 0 سانتی متر
وزن جنین: 0 کیلوگرم
وضعیت مادر در هفته اول بارداری
در طول هفته اول بارداری بعد از قاعدگی دیواره رحم ضخیمتر شده و ترشحات رحم افزایش پیدا میکند. این ترشح‌ها نشانه‌ای از وجود هورمون استروژن در بدن است که در حالت عادی مانند یک سد محافظ عمل میکند اما در زمان باروری این ترشحات کمک می‌کنند اسپرم راحت‌تر در مجرای رحم حرکت کند و به سمت تخمک برود. برای تشکیل سلول تخم نیاز به اسپرم است. به طور معمول در زمان لقاح میلیون‌ها اسپرم به واژن منتقل میشود که تنها چند صد عدد از آنها به لوله فالوپ راه پیدا می‌کنند و اینجاست که مسابقه شروع میشود و اسپرم‌ها به سمت تخمک بالغ شنا می‌کنند. اسپرم تا 72 ساعت می‌تواند در بدن زن زندگی کند. در منابع مختلف ممکن است زمان زنده ماندن اسپرم را 4 تا 6 روز اعلام کرده باشند اما زنده بودن دلیل بر قابلیت باروری نیست و اگر تصمیم به بارداری داشته باشید باید بدانید اسپرم تنها 72 ساعت قادر به زنده ماندن است. از سوی دیگر هنگامی که یک تخمک از تخمدان خارج میشود باید در عرض 12 تا 24 ساعت بارور شود وگرنه از بین می‌رود.
اما چگونه اسپرم به تخمک متصل میشود؟ از آنجا که تخمک پوسته محافظ سختی دارد انتهای ساختار هر اسپرم چسبناک بوده و به پوسته تخمک می‌چسبد و با نفوذ در آن سلول تخم تشکیل میشود. لقاح معمولا بین روزهای 14 تا 17 چرخه 28 روزه قاعدگی اتفاق می‌افتد. از جمله نشانه‌های بدن در زمان تخمک‌گذاری درد خفیف در زیر ناحیه شکم و البته افزایش دمای بدن است. در زمان تخمک‌گذاری دمای بدن حدود نیم درجه بیشتر میشود.
مراقبت‌های مهم هفته اول بارداری
اگر تا به حال شروع به مصرف اسید فولیک نکرده‌اید تا زمانی که جواب تست حاملگی‌تان مثبت باشد و به ویژه در روزهایی که خونریزی قاعدگی دارید روزانه 400 میکروگرم و بعد از آن روزانه 600 میکروگرم اسید فولیک بسته به نتیجه آزمایش و میزان نیاز مصرف کنید. این نیاز را پزشک مشخص میکند بنابراین بهتر است ماه‌ها قبل از تصمیم به بارداری با پزشک در مورد میزان نیاز اسید فولیک مشورت کنید.
تخمک‌گذاری با استرس، بیماری، سفر و تغییرات واضح در وزن، ورزش و الگوی خواب تحت تاثیر قرار می‌گیرد بنابراین تلاش کنید در این زمان کمترین تغییر و استرس را به خود وارد کنید.
توصیه میشود شروع به خوردن ویتامین‌های مورد نیاز کنید و از مصرف مواد زیر خودداری کنید:
- کافئین
- شیرین کننده های مصنوعی
- الکل
- نیکوتین
اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید با پزشک مشورت کنید تا ببینید آیا این دارو در هنگام بارداری ایمن است یا خیر.
مهمترین کاری که می‌توانید در حال حاضر انجام دهید این است که اگر می‌دانید قرار است باردار شوید از آنجا که ممکن است دو هفته بعد مطلع شوید، کارها و فعالیت‌های سنگین که ممکن است به خودتان آسیب بزند، انجام ندهید.
مواد سمی محیط و بدن در بارداری مضر است. به همین دلیل باید هرگونه مواد شیمیایی محیط را از زندگیتان حذف کنید. سمومی مانند اسپرهای رنگ و سیگار و ... اولین چیزهایی هستند که باید کنار بگذارید.
در هفته اول بارداری چی بخوریم؟
در حال حاضر شما می‌خواهید کاری کنید که بارداری برایتان آسانتر باشد و در ماه‌های آینده حال و روز بهتری داشته باشد. بنابراین باید پیش از بارداری رژیم متعادلی را با مولتی ویتامین‌های روزانه و ویتامین‌های لازم پیش از تولد داشته باشید.
مواد معدنی و اسید فولیک از ملزومات این دوران است. می‌دانید که اسید فولیک به طور طبیعی در عدس، لوبیا و غلات کامل یافت میشود و مصرف آنها از نقص نوزاد در دوران بارداری پیشگیری میکند.
عادات غذایی سلامت را در رژیم غذایی و همچنین فعالیت‌های فیزیکی‌تان در نظر بگیرید.
در صورتی که دارویی مصرف می‌کنید باید حتما با پزشک در مورد تصمیم به بارداری و نحوه استفاده از آن مشورت کنید.
از استعمال دخانیات خودداری کنید و میزان کافئین روزانه‌تان را نیز به حداقل برسانید.
5 ماده غذایی فولات، کلسیم، آهن، روی و فیبر را حتما در برنامه غذایی‌تان قرار دهید.
رنگین کمانی از غذاها بخورید. این یعنی تنوع در رژیم غذایی را باید رعایت کنید. البته اگر در هفته‌های اول ویار بارداری مانع از مصرف خوراکی‌های متنوع میشود نباید نگران باشید چون خیلی زود اشتهایتان برمی‌گردد و می‌توانید هر خوراکی مفیدی را مصرف کنید.
برای جلوگیری از کمبود آب سعی کنید دست کم روزی 8 لیوان آب یا مایعات دیگر بنوشید.
علائم مهم تخمک گذاری در هفته اول بارداری
تغییرات دمای بدن: اولین علامت مهم این است که دمای پایه بدن شما در زمان تخمک گذاری کاهش پیدا میکند و سپس بلافاصله بعد از تخمک گذاری نیم درجه سانتی‌گراد افزایش می‌یابد. بنابراین یک دماسنج مخصوص تهیه کنید و شروع به بررسی کنید. طی چند ماه شما می‌توانید یک الگو پیدا کنید تا لحظه تخمک گذاری را پیش بینی کنید.
افزایش ترشحات دهانه رحم: طی این ماه‌هایی که اقدام به بارداری می‌کنید می‌بینید که هفته به هفته قوام مخاط تغییر میکند. در حال حاضر ترشحات غلیظ چسبناک و حالت کرمی دارد اما هرچه به روز مقاربت نزدیک میشود حجم آن افزایش یافته و در نهایت شبیه ابر میشود.
لیست کارهای مهم در هفته اول
شما که می‌دانید قصد بارداری دارید بهتر است از زمان شروع قاعدگی برخی کارها را در فهرست کارهایی که باید انجام دهید:
اگر تا به حال شروع به خوردن ویتامین نکرده‌اید، وقتش است این کار را بکنید.
تاریخ یک یا دو قاعدگی قبلی‌تان را بررسی و یادداشت کنید.
سابقه پزشکی خودتان، همسرتان و بیماری‌ها و اختلالات کروموزومی خانواده را حتما تهیه کنید تا با پزشکتان در میان بگذارید.